เทคนิคที่ใช้ :  การถักสานทอง
กระบวนการสร้างสรรค์ชิ้นงาน (โดยละเอียด) :

1. การหลอมทอง : นำทองคำบริสุทธิ์มาหลอมในเบ้าหลอม ใช้ไฟเป่าให้ความร้อนจนทองคำหลอมละลายเป็นของเหลว จึงเททองลงในแบบพิมพ์ซึ่งเป็นรางเหล็กขนาดเท่าดินสอดำ เนื่องจากทองคำมีความยืดหยุ่นสูงและง่ายต่อการขึ้นรูป โดยเครื่องมือที่ใช้ยังคงเป็นเครื่องมือที่ใช้มาตั้งแต่อดีต เช่น โต๊ะทำทอง ทั่ง ค้อน กรรไกร ไม้พัน เป่าแล่น เป็นต้น
2. การขึ้นรูปทอง : จึงนำทองที่หลอมแล้ว แกะออกจากพิมพ์ทอง  ขึ้นรูปด้วยการตีทองหรือแผ่ทอง การตีทองจะใช้ทั่งที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีหน้าตัดเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ใช้ค้อนเหล็กที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในการตีทอง การตีทองหากใช้กำลังในการตีทองไม่สม่ำเสมอและออกแรงไม่สม่ำเสมอ จะทำให้ผิวของทองไม่เรียบเสมอกัน ภาษาของช่างทองเรียกว่า “บ้าเหลี่ยม” ส่วนการใช้ค้อนนั้นอาจใช้หน้าค้อนทั้งสองหน้าในการตีทองก็ได้
3. การวัดขนาดเส้นทอง : เริ่มจากการชักลวด ซึ่งเป็นวิธีการทำทองให้เป็นเส้นลวดขนาดต่าง ๆ กัน โดยนำลวดทองผ่านการชักลวดในช่องที่ใหญ่ที่สุดมาดำเนินการชักลวดต่อในรูซึ่งเล็กถัดลงมาโดยนำลวดทองไปให้ความร้อน เพื่อให้ทองอ่อนตัว จากนั้นใช้ขี้ผึ้งแท้ถูลวดทองตลอดเส้น นำไปชักลวดผ่านแป้นชักโดยการนำปลายข้างที่ตีให้แหลมใส่ในรูของแป้นใหญ่ที่ จนได้ลวดทองคำซึ่งมีๆขนาดที่ช่างต้องการโดยเริ่มจากการวัดขนาดเส้นทองตามความยาวที่ต้องการ โดยสร้อยสี่เสาจะต้องชักลวดให้มีความยาว 14 ส่วนของขนาดที่ต้องการ สร้อยหกเสาจะต้องชักลวดยาว 32 ส่วนของความยาวที่ต้องการ ส่วนสร้อยแปดเสาจะต้องชักลวดลาว 58 ส่วนของความยาวที่ต้องการ
4. การขึ้นห่วงถักสานสร้อย : เมื่อได้ขนาดตามที่ต้องการแล้วนำเส้นทองมาม้วนบนแกนเหล็ก ตัดเป็นห่วงกลมแล้วเป่าแล่นเพื่อเชื่อมให้เป็นห่วงแต่ละห่วง จากนั้นจึงนำแต่ละห่วงมาสานและขัดกันเป็นสร้อยสี่เสา สร้อยหกเสา หรือสร้อยแปดเสา
5. ความแตกต่างของสร้อย : ทั้ง 3 แบบอยู่ที่การขึ้นลายในครั้งแรก หากเริ่มขึ้นลายโดยใช้ห่วงบีบตรงกลางให้ห่วงเกือบติดกันคล้ายห่วง 2 ห่วง จากนั้นเริ่มขึ้นลายทีละ 4 ห่วง จะเรียกว่าสร้อยสี่เสา หากขึ้นลายทีละ 6 ห่วง เรียกว่าสร้อยหกเสา และหากขึ้นลายทีละ 8 ห่วง ก็จะเรียกว่า สร้อยแปดเสา ข้อดีของการถักสร้อยทีละห่วงในลักษณะเช่นนี้จะทำให้สร้อยทองนั้นงอตัวได้ดี ม้วนได้ ไม่แข็ง หรือถ้าหากเกิดส่วนใดส่วนหนึ่งชำรุด สามารถนำมาแก้ไขเป็นจุด ๆ ได้
6. การควบคุมไฟ : ขั้นตอนที่ยากที่สุดในการทำทองเพชรบุรี คือ “การควมคุมไฟ” โดยช่างทองต้องรู้จักการใช้ไฟเพื่อควบคุมให้พอเหมาะ ซึ่งถือเป็นเทคนิคเชิงช่างที่ต้องใช้ระยะเวลาในการฝึกฝน เพราะหากใช้ไฟไม่ถูกวิธี อาจทำให้น้ำประสานจะไม่เคลื่อนตัวทำให้ทองไม่เชื่อมต่อกัน หรือถ้าใช้ไฟแรงเกินไปอาจทำให้ทองละลายได้
7. การต้มทองและย้อมทอง : เมื่อได้ทองรูปพรรณแล้ว จึงนำทองมาต้มและย้อมทอง เพื่อทำความสะอาดทองรูปพรรณให้ปราศจากน้ำประสานทองที่ติดอยู่ตามส่วนต่างๆ ในระหว่างการทำทองรูปพรรณ ส่วนในการย้อมทอง เป็นการทำทองให้มีสีสวย มีความสุกปลั่งยิ่งขึ้น

“สร้อยสี่เสา สร้อยหกเสา สร้อยแปดเสา” เป็นเครื่องประดับทองโบราณที่แบ่งลักษณะการเรียกตามจำนวนห่วงที่ใช้ในการถักสายสร้อยตลอดทั้งเส้น โดยแบ่งได้เป็น 3 ขนาด คือ สร้อยสี่เสาเป็นสร้อยที่มีขนาดเล็ก สร้อยหกเสามีขนาดปานกลาง และสร้อยแปดเหลี่ยมจะมีขนาดใหญ่

เครื่องทองเมืองเพชรบุรี มีหลักฐานปรากฏมาตั้งแต่ในช่วงสมัยรัชกาลที่ 5 โดยช่างทองในสมัยนั้นจะมีพื้นฐานเป็นช่างเขียน หรือเป็นช่างทำทองเหลืองมาก่อน ในสมัยก่อนนั้นช่างทองเมืองเพชรส่วนใหญ่จะถ่ายทอดความรู้และทักษะการทำทองให้กับบุคคลในครอบครัวเท่านั้น เนื่องจากเครื่องประดับทองคำเป็นงานที่มีมูลค่าสูงและต้องใช้เวลาในการฝึกฝน ใช้ความอดทน ความละเอียด และความประณีตอย่างมาก ช่างทำทองนั้นจะต้องมีสายตาที่ดี และมีสมาธิในการทำค่อนข้างมาก ด้วยความประณีตชั้นสูงนี้เองทำให้เครื่องทองเมืองเพชรกลายเป็นที่ยอมรับในวงกว้าง และเป็นที่นิยมมาจนถึงปัจจุบัน

แหล่งอ้างอิงข้อมูล :

1. สัมภาษณ์นางสาวสิริลักษณ์ ศรีทองคำ, ครูช่างศิลปหัตถกรรมปี 2564 (เก็บข้อมูลเมี่อวันที่ 12 ธันวาคม 2564)
2. ศิลปหัตถกรรมของช่างทองเมืองเพชร : ความเป็นมาและสภาพปัจจุบัน โดย รศ.วัฒนะ จูฑะวิภาต 2535,92.
3. ญาตินันท์ ญาณหาร, 2560, ภูมิปัญญาเครื่องทองโบราณ: ช่างทองพานทอง จังหวัดชลบุรี, วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาการบริหารศิลปะและวัฒนธรรม, มหาวิทยาลัยบูรพา.