เทคนิคที่ใช้ : การขูดลาย
กระบวนการสร้างสรรค์ชิ้นงาน (โดยละเอียด) :
การขึ้นโครงภาชนะ :  นำไม้มะม่วงมาขึ้นรูปชิ้นงานเพื่อสร้างลวดลาย
การเตรียมผิว :  ทารองพื้นวัสดุรองรับการเขียนลายฮายดอกให้เรียบด้วยรักน้ำเกลี้ยงให้เป็นมัน เงางาม การทารักน้ำเกลี้ยงจะต้องทาซ้ำ ๆ หลายครั้ง การทาแต่ละครั้งจะต้องบ่มด้วยความชื้น และป้องกันฝุ่นละอองไม่ให้ปลิวเข้ามาเกาะผิวหน้า
การสร้างลวดลาย : การเขียนลายฮายดอก

1. ล้างทำความสะอาดพื้นรักที่เตรียมไว้สำหรับการเขียนลายฮายดอกด้วยดินสอพองแช่น้ำให้ละลาย ใช้นิ้วมือถูวนไปให้ทั่วพื้นที่จนดินสอพองหลุดติดมือออกมาหมด
2. นำแบบปรุที่เตรียมไว้วางทาบและใช้ลูกประคบฝุ่นดินสอพองลูบตามแบบ ระวังไม่ให้แบบเคลื่อน และยกแบบปรุออกจะได้แบบร่างที่จะเขียนต่อไป
3. เขียนเส้นรอบนอกด้วยน้ำยาหรดาลตามแบบร่างที่ปรุไว้ให้มีขนาดเส้นโตกว่า แล้วเขียนรายละเอียดของลวดลายให้มีขนาดเส้นเล็กกว่า การกำหนดขนาดของเส้นเป็นทักษะความสามารถของช่างแต่ละคนที่จะใช้พู่กันขนาดเล็ก ขนยาวพิเศษ เขียนเส้นในมีขนาดแตกต่างกันได้หลายขนาด จะเพิ่มความวิจิตรของผลงานได้มากขึ้น
4. เมื่อน้ำยาหรดาลแห้งสนิท นำไปลงยางรักเช็ด ถอนยางรักออกด้วยลูกประคบผ้านุ่ม ๆ ให้เหลือความเหนียวตามความเหมาะสม
5. ขัดผิวให้เรียบ ใช้ขอเหล็กที่เรียกว่า “ง้อง” ขูดปรับผิวให้เรียบก่อนจะนำไปพอกสรักสมุกทั้งด้านในและนอก ผึ่งไว้ให้แห้ง จากนั้นใช้กระดาษทรายน้ำเบอร์ 300 ขัดให้เรียบ ผึ่งให้แห้งใช้เวลา 3 วัน ขั้นตอนนี้ทำ 3-4 ครั้ง แต่ละชั้นของการทายางรักต้องรอให้แห้งประมาณ 1 สัปดาห์เพื่อให้ชั้นรักหนา
6. ใช้เหล็กปลายแหลมคล้ายเหล็กจารใบลานกรีดลงไปบนผิวยางรัก  จากนั้นปล่อยทิ้งไว้ให้ยางรักแห้ง แล้วจึงรดน้ำเพื่อล้างน้ำยาหรดาลที่เขียนระบายไว้ออก โดยการฮายดอกจะต้องอาศัยความชำนาญ ต้องกรีดไม่ให้เกิดเส้นลึกมากจนยางรักกะเทาะหรือแผ่วเบาจนไม่เห็นลาย
7. จากนั้นนำยางรักที่ผสมกับชาดสีแดงถมลงไปในร่องที่กรีดไว้ทิ้งให้แห้งหลายวัน แล้วใช้กระดาษทรายน้ำเบอร์ 300 ขัดส่วนนอกสุดออกจนมองเห็นเส้นลวดลายสีแดงที่ฝังอยู่ในพื้นที่สีดำของยางรัก
8. เคลือบด้วยรักใสหรือรักเงาให้ลวดลายทั้งหมดติดแน่นกับภาชนะ จากนั้นล้างทำความสะอาดให้คราบน้ำยาหรดาลหลุดออกจนหมด จะได้ผลงานลายฮายดอกที่งดงาม

“เครื่องเขิน” ภาชนะเครื่องใช้ของชาวไทเขิน ที่ทำจากไม้ไผ่ นำมาถมรัก ขัดผิวจนเรียบและสร้างลวดลายเพื่อให้เกิดความสวยงามบนพื้นผิวที่ลงด้วยยางรักน้ำเกลี้ยงที่เงางาม มีทั้งการใช้ “ยางรักสีดำ” และใช้ “ชาด” สีแดง โดยมีลวดลายที่เกิดจากการขูดลาย หรือ การเขียนลายรดน้ำทอง รวมถึงการขูดลายแบบดั้งเดิม “ครูประทิน ศรีบุญเรือง” ผู้สืบเชื้อสายชาวไทเขินแห่งบ้านนันทาราม  ซึ่งเกิดจากภูมิปัญญาของชาวไทเขินที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษซึ่งได้อพยพย้ายถิ่นฐานมาจากเมืองเชียงตุง ในสมัยพระเจ้ากาวิละฟื้นฟูเมืองเชียงใหม่ และได้กวาดต้อนชาวเมืองจากสิบสองปันนา หลากหลายชนชาติ ทั้งชาวไทใหญ่ ไทลื้อ ไทเขิน ซึ่งชาวไทเขินนี้เองได้นำภูมิปัญญาการทำเครื่องเขินติดตัวมาด้วย และส่งต่อภูมิปัญญามาให้ลูกหลานซึ่งอาศัยอยู่ในแถบชุมชนบ้านนันทาราม  ถนนวัวลาย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน  เครื่องเขิน ภาชนะเครื่องใช้ในอดีตที่เกิดจากภูมิปัญญาของชาวไทเขิน
 ครูประทินเรียนรู้การทำเครื่องเขินจากคุณพ่อคุณแม่ตั้งแต่วัยเด็ก หรือ กล่าวได้ว่ามีเครื่องเขินเป็นเพื่อนเล่นในวัยเยาว์ก็ว่าได้ แม้ช่วงชีวิตหนึ่ง ได้หันเหเข้าไปทำงานในกรงเทพฯ ทำให้ต้องว่างเว้นการทำเครื่องเขินไปแต่สุดท้ายก็ได้กลับมาช่วยงานพี่สาว คือ ครูประเทือง สมศักดิ์ ครูศิลป์ของแผ่นดิน สาขาเครื่องรัก ปี 2557 ในการสีบทอด สานต่อภูมิปัญญาแห่งล้านนาอย่างงดงามตามกรรมวิธีการทำครื่องเขินแบบดั้งเดิม ที่ขึ้นโครงจากไม้ไผ่สานเป็นรูปทรงต่าง ๆ เช่น โถใส่ของ พานรอง ขันน้ำมนต์ชามโอ จากนั้นนำยางรักมาผสมด้วยแกลบ ดินท้องนา ทาให้ทั่วเพื่ออุดรูโครงไม้ที่ขึ้นไว้ แล้วนำมาขัดให้เรียบ ตามด้วยสมุกผสมยางรักและทารักอีกถึง 4 ชั้นเพื่อให้มีความหนา จากนั้นลงรักเงา สุดท้ายขูดลายปิดทอง หรือ เขียนลาย ซึ่งต้องใช้ทักษะเชิงช่างในการขูดลายและ เขียนสีโดยไม่มีการร่างแบบ
ด้วยทักษะประสบการณ์ ครูประทินได้สร้างสรรค์งานขูดลายที่เป็นลายเอกลักษณ์ ซึ่งต้องใช้ความชำนาญเฉพาะตัวตามแบบลวดลายดั้งเดิม ได้แก่ ลายดอกชบา ลายดอกกระดิน ลายแบบหัวนาค ซึ่งบ่งบอกถึงทักษะฝีมืออันประณีต นอกจากนี้ยังอนุรักษ์วิธีการวาดลายแบบโบราณ คือ การลงรักปิดทอง และลายรดน้ำที่ยังคงเขียนลายด้วยหรดาล ลงรักและปิดทองตามแบบโบราณ ส่วนใหญ่จะเป็นลายไทยโบราณ ได้แก่ ลายกนก ลายดอกสาละ ลายในเรื่องรามเกียรติ์ ลายในวรรณคดีต่าง ๆ ลายเหล่านี้จะมีความละเอียดวิจิตรบรรจง กว่าจะได้เห็นเป็นเครื่องเชินนั้นต้องผ่านขั้นตอนที่หลากหลาย จนได้เป็นงานหัตถกรรมเครื่องเขินอันทรงคุณค่า