ผ้าซิ่นตีนจกไหม 9 ลายโบราณ

กลุ่มงานศิลปหัตถกรรม ประเภทงานหัตถศิลป์ไทย

หัวซิ่น : ทอพื้นลายขัด สีขาวจากสีเส้นไหม และสีแดงจากสีครั่ง
ตัวซิ่น    • ลายหลัก คือ ลายดอกมะลิ
    • ลายประกอบ คือ จกสีเหลืองลายเครือวัลย์ใหญ่, ลายเครือวัลย์เล็ก
ตีนซิ่น
    • ลายหลัก คือ 9 ลายโบราณสลับ คือลายเครือน้อยลายเครือกลาง, ลายเครือใหญ่, ลายสีขอ, ลายแปดขอ, ลายน้ำอ่าง, ลายสองท้อง, ลายมนสิบหก, ลายสิบสองหน่วยตัด
    • ลายประกอบบน คือ ลายนกคุ้ม, ลายนกกาบ, ลายดอกหมี่สลับลายผีเสื้อ, ลายฟันปลา, ลายเครือขอ
    • ลายประกอบล่าง คือ ลายฟันปลา, ลายเครือขอ, ลายดอกหมี่สลับลายผีเสื้อ, ลายนกคาบ, ลายสร้อยสาชายตีน แถบสีเหลือง

ประเภทงานหัตถกรรม :
เครื่องทอ
กลุ่มวัฒนธรรม :
ไทพวน บ้านหาดเสี้ยว
ผู้สร้างสรรค์ :
ขนาด :
กว้าง 93.98 ซ.ม. ยาว 106.6 ซ.ม.
วัสดุ :
เส้นไหมย้อมสีธรรมชาติ
อายุ/ปีที่ผลิต :
2542
รายละเอียดชิ้นงาน

เทคนิคที่ใช้
การทอจกด้วยขนเม่น
ขั้นตอนการสร้างสรรค์
    1. เตรียมเส้นไหมและเส้นฝ้ายที่ผ่านการเปียฝ้ายสำหรับนำมาย้อมสีธรรมชาติเพื่อนำมาทำเป็นเส้นยืนและเส้นพุ่ง
    2. ให้นำกลุ่มเส้นไหมหรือเส้นฝ้ายสำหรับทำเส้นยืนมาใส่ใน กวัก หรือ กวักฝ้าย แล้ว ค้น คือนำด้ายมาเรียงยืนตามความกว้างยาวที่ต้องการ เพื่อต่อด้ายเครือหูกให้ติดกับด้ายฟืมซึ่งมีลักษณะเป็นฟันซี่ๆ คล้ายหวี สำหรับสอดด้ายและไหม ใช้กระทบด้ายและไหมประสานกัน เรียกว่า สืบหูก  จากนั้นนำไปเข้า กี่ หรือเครื่องสำหรับทอ พร้อมที่จะทอผ้าในขั้นตอนถัดไป
    3. จากนั้นนำด้ายมาพันไม้ก้อหลอดหรือกรอหลอด เรียกว่า กรอหลอดด้าย  อุปกรณ์กรอก็คือ หลา นำไปใส่ในกระสวยพุ่งขวางไปมาตามฟืม โดยใช้เทคนิคการทอขัดธรรมดาบริเวณหัวซิ่นและจกลวดลายด้วยขนเม่นซึ่งเป็นการทอด้วยการเพิ่มเส้นพุ่งพิเศษในระหว่างกระบวนการทอบริเวณตีนซิ่นตามแบบฉบับดั้งเดิมของผ้าซิ่นตีนจกไทพวนบ้านหาดเสี้ยว

ข้อมูลแหล่งที่มา