กุหลาบดินหอม

กลุ่มงานศิลปหัตถกรรม ประเภทงานวัตศิลป์ไทย

กุหลาบดินหอม เป็นชิ้นงานที่นายพงษ์พันธุ์พัฒนาและสร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่ เพื่อให้งานเครื่องปั้นดินเผาเป็นชิ้นงานเปลี่ยนรูปแบบจากการเป็นข้าวของเครื่องใช้ สู่การเป็นชิ้นงานเชิงไลฟ์สไตล์และเข้าไปอยู่ในชีวิตประจำวันของคนรุ่นใหม่มากขึ้น โดยใช้ดินขาวที่พัฒนาขึ้นให้มีคุณสมบัติดูดซับน้ำหอมได้  เพื่อนำไปใช้วางตกแต่ง ใช้เป็นเครื่องกระจายกลิ่นน้ำหอม เพื่อสร้างบรรยากาศผ่อนคลาย นิยมใช้ในสปา บ้านพัก โรงแรมต่าง ๆ  สร้างสรรค์โดยการปั้นขึ้นรูปเป็นดอกกุหลาบ หลายๆ ดอก รวมเป็นช่อในฐานเดียวกัน

ประเภทงานหัตถกรรม :
เครื่องดิน
กลุ่มวัฒนธรรม :
มอญเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
ผู้สร้างสรรค์ :
ขนาด :
กว้าง 23 ซม. สูง 12 ซม.
วัสดุ :
ดินขาว จากจังหวัดราชบุรี ผสมออกไซด์ด้วยสูตรพิเศษ
อายุ/ปีที่ผลิต :
2562
รายละเอียดชิ้นงาน

เทคนิคที่ใช้ : การปั้นขึ้นรูป

กรรมวิธีการสร้างสรรค์ชิ้นงาน :
1. การเตรียมดิน : เตรียมดินขาวซึ่งเป็นเนื้อดินมี่มีรูพรุนเล็ก มีคุณสมบัติในการดูดซับน้ำ โดยผ่านกระบวนการต่างๆ เพื่อให้ดินมีความชุ่มชื้นและเนียนละเอียดเหมาะสมกับการขึ้นรูป เนื่องจากเนื้อดินขาวเป็นเนื้อดินสำเร็จรูป ก่อนนำมาสร้างสรรค์ต้องนวดด้วยมือที่ชุ่มน้ำ เพื่อให้เนื้อดินนิ่มและเนียนละเอียดให้พร้อมต่อการขึ้นรูป

2. การขึ้นรูปและสร้างสรรค์ชิ้นงาน
1)  ออกแบบชิ้นงาน และคำนวณปริมาณดินให้เหมาะสม

2)  ขึ้นรูปชิ้นงานโดยใช้แป้นหมุน นำดินที่ผ่านการนวดแล้วมาปั้นขึ้นรูปด้วยแป้นหมุนโดยค่อยๆ ใช้มือบีบดินให้ขึ้นรูปเป็นภาชนะตามต้องการ โดยเทคนิคของนายพงษ์พันธุ์คือการขึ้นรูปชิ้นงานแบบชิ้นเดียวตั้งแต่ฐานถึงยอด โดยมีต้องทำแยกชิ้นเหมือนการทำแบบดั้งเดิม ทั้งนี้เนื่องจากดินขาวเป็นดินที่แห้งง่าย ระหว่างการขึ้นรูปต้องให้มือเปียกน้ำตลอดเวลา และระหว่างการขึ้นรูปผลงานหากยังไม่เสร็จเรียบร้อยให้ใช้ผ้าเปียกหรือผ้าหมาดคลุมชิ้นงานไว้ เพื่อไม่ให้ดินแห้งแข็งเร็วก่อนกำหนด

3)  เมื่อขึ้นรูปชิ้นงานเสร็จแล้วใช้เส้นลวดขนาดเล็กตัดชิ้นงานขึ้นจากแป้นหมุน นำไปวางผึ่งลมพักไว้ 12 ชั่วโมง หรือจนพิจารณาแล้วว่าชิ้นงานแห้งหรือหมาดพอที่จะแกะลายได้

4)  ประกอบชิ้นงานซึ่งเป็นรายละเอียดเล็กๆ เข้าด้วยกัน

5)  นำชิ้นงานเข้าเตาเผาโดยใช้อุณหภูมิในการเผาประมาณ 800-1,000 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 1 วัน จากนั้นจึงพักเตาให้ความร้อนค่อยๆ คลายตัวอย่างช้าๆ ซึ่งต้องใช้เวลาอีกประมาณ 1 วัน พิจารณารายละเอียดและประกอบชิ้นงานที่เผาเสร็จแล้วเข้าด้วยกันตามรูปทรงหรือรูปแบบที่ต้องการ เป็นอันเสร็จสมบูรณ์

ข้อมูลแหล่งที่มา