สลักดุน ดัดลวดประกอบลาย

งานเครื่องประดับทองโบราณ นิยมใช้เทคนิคการสร้างสรรค์ลวดลายด้วยการ “สลักดุน” ซึ่งเกิดจากการผสมผสานเทคนิคงานโลหะทั้ง 2 ประเภทเข้าด้วยกันคือ
    • การสลัก หมายถึง การทำให้เป็นลวดลายหรือตัวหนังสือด้วยเครื่องมือโดยการใช้สิ่วหรือเครื่องมือสลักตอกด้วยค้อนลงไปบนแผ่นโลหะให้เป็นร่องลึกเพื่อให้เห็นลวดลายหรือภาพชัดเจนโดยไม่ต้อง
ให้เนื้อของโลหะนั้นๆหลุด หรือสึกออกไป
    • การดุน หมายถึง การทำให้โลหะต่าง ๆ ให้เป็นรอยนูน ให้สูงขึ้น คล้ายๆ กรรมวิธีการปั๊มหรือดุนลาย
ดังนั้น “งานสลักดุน” จัดเป็นกรรมวิธีพิเศษที่ต้องอาศัยความชำนาญความสามารถเฉพาะต้องใช้เทคนิคของช่างแต่ละคนและต้องทุ่มเทการปฏิบัติงาน ทั้งแรงกายและแรงใจอย่างจริงจัง เพื่อเกิดความงามมีคุณค่าและเกิดการยอมรับในฝีมือ เพราะการทำงานกับโลหะนั้นจะเกิดความผิดพลาดขึ้นได้ง่าย และแก้ไขได้ยากยิ่ง ในสมัยโบราณราชสำนักจึงให้ความสำคัญกับงานช่างแขนงนี้ไม่น้อยไปกว่าช่างแขนงอื่นๆ กล่าวได้ว่า “งานช่างบุดุน” หรือ “ช่างสลักดุน” ได้สร้างสรรค์ผลงานอันเป็นสิ่งที่สูงค่ายิ่ง โดยเฉพาะเครื่องราชูปโภค เครื่องทอง เครื่องประดับตกแต่ง และเครื่องประกอบพระราชพิธีของพระมหากษัตริย์มานาน

ทอง เป็นโลหะวัตถุมีค่าที่ใช้แลกเปลี่ยนหรือนำมาแปรรูปเป็นข้าวของเครื่องใช้ รวมถึงเครื่องประดับต่างๆ เนื่องจากมีคุณสมบัติที่อ่อนตัว และมีความสว่างสุกปลั่งในตนเอง ทำให้ผู้คนในสังคมอดีต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มสังคมชั้นสูง นิยมนำทองมาใช้ประดับตกแต่งเป็นเครื่องแต่งกาย และใช้เป็นโลหะวัตถุในการหล่อสร้างพระพุทธรูปเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา