การกลึงขึ้นรูปไม้

ขลุ่ยเพียงออเลานี้ทำจากไม้นางพญางิ้วดำ เป็นไม้ที่เหลือจากการแกะพระพุทธรูป ซึ่งเชื่อว่าไม้นางพญางิ้วดำเป็นไม้มงคล รวมทั้งเป็นไม้หายากชนิดหนึ่งด้วย ขลุ่ยเลานี้มีการประดับลายพระยาพาลีซึ่งเป็นพระยาลิงในเรื่องรามเกียรติ์ ลายพระยาพาลีนี้ยังประดับอยู่ในเครื่องดนตรีบ้านครูสมชัยอีกหลายประเภท เนื่องด้วยสอดคล้องกับนามสกุลของครูสมชัย ซำพาลี นั่นเอง

ขลุ่ย เป็นเครื่องดนตรีประเภทเป่า  ทำจากไม้ไผ่รวกปล้องยาว ไว้ข้อทางปลายเจาะรูเรียงกัน 7 รู ด้านบนใช้ไม้อุดเต็มปล้องแต่ปาดด้านล่างให้มีช่องไว้สำหรับเป่า ด้านใต้เจาะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า  แต่ปาดตอนล่างเป็นทางเฉลียงเรียกว่า ปากนกแก้ว ใต้ปากนกแก้วลงมาเจาะรูอีก 1 รู เรียกว่า รูนิ้วค้ำ เวลาเป่าต้องใช้นิ้วหัวแม่มือปิดรูนี้ไว้ ขลุ่ยมี 3 ชนิดได้แก่

• “ขลุ่ยหลีบ” เป็นขลุ่ยที่มีระดับเสียงสูงสุด มีฐานะเป็นเครื่องดนตรีประเภทนำทำนอง บรรเลงประสมอยู่ในวงเครื่องสายและวงมโหรี
• “ขลุ่ยเพียงออ” เป็นขลุ่ยที่มีระดับเสียงปานกลางระหว่างระดับเสียงของขลุ่ยอู้และขลุ่ยหลีบ โดยปกติขลุ่ยเพียงออจะประสมอยู่ในวงเครื่องสายมโหรีและวงปี่พาทย์ไม้นวม
• “ขลุ่ยอู้” เป็นขลุ่ยที่มีระดับเสียงต่ำสุด และมขนาดใหญ่สุด มีฐานะเป็นเครื่องดนตรีประเภทตามทำนอง ประสมอยู่ในวงเครื่องสายมโหรีเครื่องใหญ่และวงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์