เครื่องปั้นดินเผารูปนกฮูก

กลุ่มงานศิลปหัตถกรรม ประเภทงานหัตถศิลป์ไทย

“เครื่องปั้นดิเผารูปนกฮูก” มีเอกลักษณ์โดดเด่น สามารถเก็บรายละเอียดในทุกสัดส่วนของนกฮูกได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นดวงตาที่กลมโตที่เกิดจากการนำท่อพีวีซี หรือแท่งเหล็กกลมมาปั้นลงไปจนเกิดความกลวงเมื่อมองดี ๆ จะเห็นว่านกฮูกตัวนั้นมีแววตาที่สุกใส อีกทั้งลวดลายของเส้นขน ปาก จมูก ผิวหนัง เล็บเท้า โดยใช้มีดกรีดตกแต่งลวดลายที่คมชัดเพื่อสร้างความสมจริง และดูมีชีวิต

ประเภทงานหัตถกรรม :
เครื่องดิน
ผู้สร้างสรรค์ :
วัสดุ :
ดิน, สีชาด, ยางรัก
อายุ/ปีที่ผลิต :
2562
รายละเอียดชิ้นงาน

ขัั้นตอนการสร้างสรรค์

  1. นำดินเหนียวมาผสมกับดินทราย ในอัตรา 2 : 1 ส่วน นวดให้ดินเข้ากันเป็นเนื้อเดียว
  2. เริ่มปั้นจากส่วนฐาน โดยคลึงดินเป็นแผ่นกลม ๆ โดยกำหนดเส้นผ่านศูนย์กลางเล็ก-ใหญ่ตามต้องการ เมื่อได้ฐานแล้ว เริ่มปั้นส่วนเท้า เล็บ และหางติดไว้กับส่วนฐาน
  3. คลึงดินให้เป็นเส้นยาว นำมาขดบนฐานเป็นวนกลม ขดเป็นวงกลมไปเรื่อย ๆ จนได้ความสูงของนกฮูกตามต้องการ ระหว่างที่ขดดินเป็นวงกลมนั้น ให้ใช้มือดันดินด้านในจัดแต่งรูปทรงของนกฮูก ให้มีส่วนเว้าส่วนโค้งตามต้องการ แล้วใช้มือคลึงเนื้อดินให้เชื่อมต่อกลายเป็นเนื้อเดียวกัน
  4. ตกแต่งรูปทรงที่เหลือของนกฮูก ได้แก่ หัวนก ปีก คิ้ว จมูก ตา หู และปาก โดยใช้มือในการปั้นคลึงดิน จนได้ส่วนประกอบนำฮูกตามต้องกา
  5. ใช้มือคลึงดินเป็นแผ่นกลม ๆ บีบให้ได้รูปทรงเป็นลักษณะวงรี คล้ายขนนกจากนั้นนำไปติดบนตัวนกฮูกทีละเส้น เริ่มตั้งแต่ส่วนล่างของตัวจนถึงส่วนปากของนกฮูก
  6. ใช้มีดเจาะรูตามตัวนกฮูกตามต้องการจากนั้นเก็บรายละเอียดส่วนขนของนกฮูกโดยใช่มีดกรีดเป็นลาย
  7. นำเหล็กแท่งกลม หรือท่อพีวีซี กดลงบริเวณตาของนกฮูก จนกลวง ทำให้ดวงตาดูกลมโตและสดใส
  8. เมื่อเสร็จเรียบร้อยให้ทิ้งไว้จนดินแห้ง ก่อนนำไปเผา
  9. นำชิ้นงานไปใส่เตาเผา จุดไฟเพื่อไล่ความชื้นของชิ้นงาน ทิ้งไว้ 15 – 20 ชั่วโมง
  10. จากนั้นทำการอุดเตา โดยจุดไฟและสุมฟืน นำฝืนมาวางซ้อนกันหลาย ๆ ชั้น จนมิดปากเตาโดยจะต้องคอยเติมฟืนตลอดเวลาไม่ให้ฟืนยุบ ใช้เวลาประมาณ 4 – 10 ชั่วโมงแล้วแต่จำนวนของชิ้นงานที่นำไปเผา
  11. ลงไฟ หรือ ขึ้นปล้อง โดยการนำฟืนใส่ลงบริเวณด้านล่างเตา จะต้องดันฟืนให้ชนกับแท่นเผาเผาทิ้งไว้ 3 – 4 ชั่วโมง ไฟจะทำปฏิกิริยากับชิ้นงาน จนชิ้นงานสุกทั่วกัน
  12. เมื่อชิ้นงานสุกแล้ว ให้ปิดเตาเผา นำแผ่นสังกะสีมาปิดปากเตาเอาไว้ 2 ชั้นเพื่อไม่ให้อากาศเข้าไปในชิ้นงานได้รวดเร็ว ซึ่งอาจทำให้ชิ้นงานแตกหัก เสียหายได้ ปิดปากเตาทิ้งไว้ประมาณ 3คืน เพื่อให้อุณหภูมิค่อย ๆ ลดลง จนชิ้นงานเย็นตัว จึงนำออกมาจากเตาเผาได้
ข้อมูลแหล่งที่มา