วัสดุและอุปกรณ์

1. สิ่ว
2. ไม้ทองหลาง
3. สี

ขั้นตอนการสร้างสรรค์งาน

1. วาดลายตามแบบที่ร่างไว้ในสมุดลงแผ่นไม้ (สมัยก่อนใช้ถ่านหุงข้าววาดลวดลาย ปัจจุบันใช้วิธีวาดลายลงบนกระดาษ แล้วทาบลายลงบนแผ่นไม้) ไม้ที่นิยมนำมาแกะสลักหัวโอ้ (หัวเรือ) และหางวรรณ นิยมใช้ไม้ตอง หรือ ไม้ทองหลางเพราะเป็นไม้เนื้อเหนียว น้ำหนักเบา แกะลายง่าย และทนทาน
2. แกะสลักด้วยสิ่วตามลวดลายของแบบที่ร่าง จนได้หัวเรือ หรือ หัวโอ้ ตามที่ต้องการที่มีรูปร่าง ลักษณะคล้ายหัวพญานาค
3. ส่วนคอต้องเจาะทะลุไปจนถึงปากพญานาค (ซึ่งเป็นส่วนที่ยากและสำคัญ)
4. แกะสลักส่วนหางของเรือ หรือ หางวรรณ ที่มีลักษณะคล้ายหางพญานาค
5. ตกแต่งลวดลายในส่วน หัวเรือ และหางเรือ และทาสีให้สมบูรณ์ สีที่ใช้จะใช้ สีดำ สีแดง สีหมากสุก (ส้ม) สีเขียว สีเหลือง สีขาว และต้องระบายเอกลักษณ์ของสีนั้น ๆ ไม่ใช้การไล่ระดับโทนส

งานประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน เป็นประเพณีเก่าแก่ที่สืบต่อกันมาแต่โบราณกาล ไม่เพียงเพราะคุณค่าของประเพณีที่ได้ ร่วมสืบสานผ่านกาลเวลามาจนถึงปัจจุบัน หากแต่ยังได้ประกาศความเป็นงานหัตถศิลป์อันทรงคุณค่าของเรือแข่งจังหวัดน่าน ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นตรงหัวเรือแกะสลักเป็นรูปพญานาค อ้าปาก ชูคอ อวดเขี้ยวโง้งงอ สง่างาม ลำตัวเรือทาสีสวยสด ส่วนหางเรือแกะสลักเป็นรูปหางพญานาค งอนสูง มีลวดลายสวยงามเป็นที่ดึงดูดสายตาผู้พบเห็นยามเมื่อลงแข่งในลำน้ำ และเป็นผู้ที่ได้รับการกล่าวขานในด้านฝีมือการแกะสลักหัวเรือแข่งที่สง่างาม จนเป็นที่ยอมรับทั่วลำน้ำน่านและได้รับการ ยกย่องให้เป็น “พระผู้อนุรักษ์ และสืบทอดศิลปะเรือแข่งเมืองน่าน” คือ “พระครูจักรธรรมสุนทร” อดีตเจ้าอาวาสวัดดอนไชยใต้ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

แหล่งอ้างอิงข้อมูล :
ชิ้นงานจัดแสดง ณ หอเกียรติยศ (Hall of Fame) ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ (องค์การมหาชน) ปี พ.ศ. 2562