นิเวศ แววสมณะ

ครูช่างศิลปหัตถกรรม

ผลงานที่โดดเด่นของนายนิเวศ คือ การทำหุ่นกระบอกมโนราห์ ซึ่งเป็นหุ่นที่ไม่มีใครเคยทำมาก่อน เนื่องด้วย มีกลไกพิเศษคือสามารถเคลื่อนไหวได้เหมือนคนรำได้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการจีบมือขณะรำ เพราะการรำมโนห์รา ต้องใช้ศาสตร์การรำชั้นสูง เหมือนกับรำนาฏศิลป์ ซึ่งการรำมโนห์รา เป็นการรำที่จัดว่ายากและงดงามที่สุดชุดหนึ่งของวงการนาฏยศิลป์ไทย นอกจากนี้ยังมี หุ่นเจ้าเงาะ (สังข์ทอง) เนื่องจากนายนิเวศมีการออกแบบหน้าเงาะขึ้นมาใหม่ ภายใต้อัตลักษณ์เดิม หุ่นของนายนิเวศนั้นจะมีความประณีตด้านศาสตร์และศิลป์หลากหลายแขนงตาม แบบโบราณดั้งเดิม เช่นการปัก การแกะ ปั้น งานทอง เครื่องประดับ เป็นต้น อีกทั้งใบหน้าของหุ่นจะต้อง แสดงเอกลักษณ์ที่ชัดเจนจนเป็นที่จดจำของผู้ที่สะสมหรือผู้ที่มาชมการแสดง

หุ่นแต่ละตัวนอกจากจะมีการอนุรักษ์ตามแบบดั้งเดิมแล้ว นายนิเวศยังมีการคิดสร้างสรรค์หุ่นขึ้นมาใหม่ ในแบบฉบับของตัวการ์ตูน เช่นเรื่อง พระเนมิราช เพื่อให้ตรงกลุ่มกับผู้ชมในวัยเด็ก อีกทั้งยังมีการใส่กลไกเพิ่มข้าไปให้หุ่นกระบอกนั้นสามารถเคลื่อนไหวได้เหมือนคนมากยิ่งขึ้น เช่น ตาสามารถกระพริบ กรอกตาได้ ปากขยับขณะเจรจา มือสามารถหยิบจับสิ่งของได้ ซึ่งหุ่นแต่ละตัวนั้นจะมีความแตกต่างกันออกใบในเรื่องของลักษณะใบหน้ารูปร่างเครื่องประดับเครื่องแต่งการหรือแม้กระทั่งกลไกขณะเชิดแสดง หุ่นบางตัวยังคงเน้นอัตลักษณ์ความเป็นไทยดั้งเดิม เช่น หุ่นที่ใช้แสดงประกอบวรรณคดีไทย ยังคงต้องอัตลักษณ์สีของตัวละคร เสื้อผ้าและเครื่องประดับต่างๆ เนื่องด้วย การแต่งกายจะบ่งบอกฐานะ ยศ และลักษณะตัวละครนั้น ๆ เช่น พระราม ทศกัณฑ์ เป็นต้น

ปีที่ได้รับการเชิดชูจาก sacit :
พ.ศ. 2561
เพศ :
ชาย
ประเภทผลงาน :
เครื่องไม้
สถานะ :
มีชีวิต